Anayasaların Yapılış Yöntemleri Nelerdir? Anayasa Nasıl Yapılır?
Anayasa oluşturma yöntemleri nelerdir? Anayasa nasıl yapılır? Anayasalar yapıldı ve yeni bir anayasanın ortaya çıkışı iki şekilde gerçekleşiyor. Bunlardan biri yeni bir devletin yaratılması, diğeri ise mevcut bir devletin restorasyonu.
Bir devlet yaratmak, bir anayasa yaratmak demektir; mevcut yasal emri yeni bir yasal emirle değiştirin. Yeni bir devletin yaratılmasına bir örnek, 1787'de Amerika Birleşik Devletleri'nin ve 1949'da Pakistan eyaletinin kurulmasıdır. Yeni devletlerin anayasaları ilk anayasalarıdır. “Devrim” ile genellikle mevcut devletin kuruluşunu güncellediği görülür. 1917'den sonraki örnek Rusya'dır. Devrimin yapıldığı ülke ilk anayasasını yapmaz. Devrimlerle, yeni hukukun üstünlüğü eski hukukun üstünlüğü ile değiştirilir.
Anayasanın oluşturulması için çeşitli yöntemler kullanılmaktadır. Ülkenin bulunduğu siyasi rejim, anayasanın kabul edilme şeklini etkiler. Yeni bir anayasanın kabul edilmesi gerektiğinde, bu anayasayı kabul edecek organı belirlemek için kimin egemenliğe sahip olduğunu belirlemek gerekir. Eğer egemenlik hükümdara aitse, anayasa hükümdar tarafından sağlanan yazılı bir belge şeklinde düzenlenir ve ülkenin egemenliği parlamento ile hükümdar arasında bölünürse, bu anayasa parlamento ile belirli bir yazılı metin üzerinde hükümdar. Eğer egemenlik ulustaysa, bu anayasayı bir ulus haline getirecektir.
Ülkenin anayasası genellikle Kurucu Meclis aracılığıyla uygulanır. Burada iki büyük sistem de uygulanmaktadır. Birincisine göre, Kurucu Meclis sadece anayasa yapar ve başka yasal işlemlerde bulunmaz; sıradan yasaları geçirme yetkisi yok. Kurucu meclis, anayasayı kabul eder etmez sona erer. İkinci sistemde, Kurucu Meclis yasama görevini ve bir anayasa oluşturma görevini yerine getirir. Ülkemizde, Ulusal Birlik Komitesi'nin varlığı sırasında, 1960 yılında oluşturulan Kurucu Meclis ve 1981 yılında Ulusal Güvenlik Konseyi tarafından kurulan Kurucu Meclis anayasayı kabul etmiş ve yasama yetkilerini kullanmıştır.
Kurucu Meclis tarafından hazırlanan bir anayasa da kamuoyuna sunulabilir. Bu yol doğrudan demokrasinin kurumlarından biridir. Oylama sonuçlarına göre, anayasanın kabul edilip edilmediği anlaşılıyor. Bu yol ülkemizde ilk kez 1961 Anayasası için, ikinci kez 1982 Anayasası için uygulanmıştır. Kurucu Meclis, halk oylamasında Anayasanın tek yaratıcısı değildir. Kurucu Meclis tarafından kabul edilen anayasanın geçerliliği halk oylamasının sonuçlarına bağlıdır.
