Başkanlık Sisteminin Özellikleri Nelerdir?
Başkanlık sisteminin özellikleri nelerdir? Başkanlık sisteminin çoğulcu demokrasinin gelişimi üzerinde büyük etkisi oldu. Bu sistemin doğduğu ve geliştiği ülke ABD'dir. Bu sistemin ayırt edici bir özelliği, sadece halk tarafından seçilen başkanın yürütme gücüne sahip olması ve güçler ayrılığı ilkesine sıkı sıkıya bağlı olmasıdır.
Başkanlık sisteminin özellikleri
a) Başkanlık sistemi, güçlerin sıkı bir şekilde ayrılması ilkesine dayanmaktadır. Yürütme ve yasama organları birbirinden kesin olarak ayrılmıştır. Meclis Kongre tarafından yürütülürse, halk tarafından seçilen başkan tarafından yürütülür.
b) Cumhurbaşkanı sadece görevini yerine getirir ve hem hükümet başkanı hem de devlet başkanı olan Başkan görevini yapar. Bakanlık yapanlar sadece cumhurbaşkanına karşı sorumludur.
c) Parlamenter sistemden farklı olarak, yürütme organının yasayı çözme ve yürütme organını azaltma imkânı yoktur.
d) Yasama ve yürütme organları arasındaki farkları çözmek için bir “kontrol ve denge” sistemi vardır. Başkan tarafından üst düzey yöneticilerin atanması gibi bazı eylemler Senato onayı gerektirir. Bu açıklamaya yanıt olarak, cumhurbaşkanının yasama organından geçen yasaları veto etme hakkı da vardır.
Latin Amerika ülkelerinde uygulanan başkanlık sisteminin özelliği, başkanlık idaresinin kolayca kişisel yönetime dönüşüp diktatörlük haline gelebilmesidir. Benzer bir özellik Afrika'da uygulanan başkanlık sistemlerinde de bulunmaktadır. Sosyalist ideolojinin ve tek partili sistemin de onlar üzerinde etkili olduğu görülebilir. Bunlar başkanlık rejimini bozan ve doğrudan yürütme organını güçlendiren rejimlerdir.
Burada, Amerika Birleşik Devletleri'nde tanıtılan başkanlık sistemi örnek olarak kullanılacak ve özellikleri özetlenecektir.
