Gıda Alerjisi İle İlgili Genel Bilgiler
Bağışıklık sistemi,
vücudu sağlıklı tutmak için, enfeksiyonlarla ve diğer tehditlerle savaşır. Gıda
alerjisi reaksiyonu ise, bağışıklık sistemi bir gıdayı ya da gıdanın içindeki
bir maddeyi tehlikeli olarak tanımlar ve bu maddeye aşırı bir reaksiyon gösterirse
ortaya çıkar. Alerjiye sebep olan besin tüketilmediğinde herhangi bir sorun
ortaya çıkmaz. Gıda alerjisi belirtileri çocuklarda ve bebeklerde daha
yaygındır ama her yaş gurubunda görülebilir.
Gıda alerjisi
çoğunlukla kalıtsaldır. Eğer bir ailenin üyelerinde belli bir alerji türü
varsa, çocuklarda da bu alerjinin görülme ihtimali yüksektir.
Gıda Alerjisi
Belirtileri
Belirtiler hafif
olabilir ya da ciddi bir sağlık sorununa
dönüşebilir.. Başlangıç reaksiyonunun birkaç probleme sebep olması, tüm benzer
durumlarda aynı belirtilerin görüleceği anlamına gelmez. Örneğin; alerjene
(alerji reaksiyonunu tetikleyen madde) maruz kalındığı bir seferde hafif
reaksiyonlar görülmesine rağmen, farklı bir zamanda aynı alerjen daha ciddi
belirtilere neden olabilir.
En ciddi alerji
reaksiyonu anafilaktik şoktur ve ölümcül olabilir. Reaksiyon başlangıcında, tüm
vücut etkilenir, nefes almayı zorlaştırır ve kan basıncında ani bir düşüş olur.
Anafilaktik şok, alerjisi tetikleyen gıdaya maruz kaldıktan sonra dakikalar
içerisinde meydana gelebilir. Bu nedenle, acil olarak müdahale edilmelidir ve
epinefrin (adrenalin) enjeksiyonuyla tedavi edilebilir.
Alerjik reaksiyon
belirtileri, cildi, sindirim sistemini, dolaşım sistemini ve solunumu
etkileyebilir. Kusma, mide krampları, aşırı terleme, kısa aralıklarla soluk
alıp verme, hırıltılı solunum, art arda öksürme, şok, yutma güçlüğü, dilin
şişmesi, konuşmanın ve nefes almanın etkilenmesi, zayıf nabız, beyaz ya da mavi
olan cilt, baş dönmesi baygınlık hissi ve anafilaktik şok gibi belirtiler
alerjik reaksiyon sonucu meydana gelebilir.
Gıda ile ilişkili
belirtileri, besin vücuda alındıktan sonra 2 saat içerisinde görülür. Bazı
nadir durumlarda, reaksiyon 4 ya da 6 saat sonra görülür. Geç meydana gelen
reaksiyonlar genelde çocuklarda egzema şeklinde görülür. Ayrıca bu
reaksiyonlar, kırmızı ete alerjisi olan kişilerde gözlemlenir.
Besin proteinlerinin
tetiklediği enterocolitis sendromu (ince ve kalın bağırsak iltihabı), sütü,
soyayı, bazı baklagilleri ya da diğer türde katı gıdaları tükettikten sonra 2
ile 6 saat arasında ortaya çıkar. Genellikle yeni doğan bebeklerde görülür.
Çoğunlukla art arda kusma şeklinde belirti verir ve vücudun susuz kalmasına
neden olur. Bazı vakalarda, bebeklerde kanlı ishal görülür. Bu belirtiler,
viral ya da bakteriyal enfeksiyonlara benzediği için, sendrom geç teşhis
edilir. Tıbbi açıdan acil bir durumdur ve rehidrasyon ile (su takviyesiyle)
tedavi edilmelidir.
Belirli bir yiyeceği
tükettikten sonra alerjik reaksiyon gösteren herkes, yiyeceği tüketmeyi tamamen
bırakmamalıdır. Çünkü, eğer pişmemiş bir meyveyi ya da sebzeyi tükettikten
sonra ağızda ya da boğazda bir kaşıntı hissi oluyorsa, bu durum bir polene
karşı geliştirilen bir oral alerji reaksiyonudur, yiyecekten kaynaklı değildir.
Bu durumda, meyve ya da sebze pişirilerek tüketilebilir.
Alerjiye Neden
Olabilen Gıdalar
Herhangi bir gıda
alerji reaksiyonunu tetikleyebilir. Ama şimdiye kadar görülen alerji
reaksiyonlarının %90' ından sorumlu bazı gıda türleri vardır. Bunlar; yumurta,
süt, yer fıstığı, ağaç yemişi, balık, kabuklu deniz ürünleri, buğday ve
soyadır. Susam ve hardal çekirdekleri de yaygın olarak alerji reaksiyonunu
tetikler ve bazı ülkelerde major alerjen olarak kabul edilirler.
