Tıp dünyasında mastit olarak bilinen meme iltihabı göğüs
ağrısı, şişme, sıcaklık ve kızarıklık gibi sağlık
sorunlarına neden olan meme dokusunun bir enfeksiyonudur.Bunların yanında enfeksiyonun genel belirtisi olan ateş ve titreme yaşarsınız. Kadınların hormonal olarak en aktif oldukları yaşlarda görülür. Yaklaşık her 20 kadından birinde görülür. Mastit en sık emziren (laktasyon mastiti) kadınları etkilemektedir ancak bazı durumlarda emzirmeyen kadınlarda da görülür.
Akut ve kronik olarak adlandırılan iki çeşidi vardır.
Bunların meydana gelme yolları farklıdır. Dolayısıyla tedavilerinde farklı yöntemler izlenir.
Laktasyon mastiti
çoğu kez doğum sonrası ilk altı ila 12 hafta içinde ortaya çıkarken bazen de
emzirme dönemi sırasında ortaya çıkar. Laktasyon mastidinden bir bölge
etkilenmektedir. Ortaya çıkan durum sizi alıkoyacak biçimde bebeğin bakımını
zorlaştırabilir.
Belirtileri meme
bölgesinde hassasiyet veya dokunduğunuzda sıcaklık hissi, genel olarak kendini
halsiz, hasta hissetmek, meme bölgesinde şişme, emzirirken ağrı ve yanma hissi,
enfekte olan bölgede cildin kızarık olması ve normalin üzerinde ateş
şeklindedir.
Çoğu vakada göğüste hassasiyet ve kızarıklık oluştuğunu fark etmeden birkaç saat önce hasta grip benzeri belirtilerle rahatsızlık hisseder. Belirtiler birleştiğinde doktorunuzla iletişime geçin.
Doktorunuz muhtemelen
tanıyı doğrulamanız için sizi görmek isteyecektir. Ağız yoluyla alınan
antibiyotikler genellikle bu durumun tedavisinde etkilidir. Daha önce aynı
deneyimi yaşadıysanız muhtemelen aynı antibiyotik tedavisini göreceksiniz.
Tedavi esnasında hasta bol sıvı tüketir, bakterilere uygun üreme ortamı
yaratmamak için emzirme ile sütün tamamı boşaltılmaya çalışılır veya sütü
boşaltmaya yardımcı olacak özel aletlerden faydalanılır. Halsizlik çeken ve
ateşi normalin üzerinde olan hastaya dinlenmesi tavsiye edilir. Düzelme
olmadığı takdirde durumun ciddiyetinden emin olmak için tekrar doktorunuza
danışın. Doktor çekeceği ultrason iltihabın oluştuğu bölgeyi takip edecek ve
iltihabın tümörle herhangi bir bağlantısının olup olmadığından emin olacaktır.
Bazı durumlarda tedavi edilmediği takdirde bu sorun meme kanserine kadar
ilerleyebilir.
Emzirmek zamanla öğrenilen bir tekniktir. Yanlış teknik uygulama mastit ile sonuçlanacak biçimde sütün göğüs içinde sıkışmasına neden olabilir. Bu sizin ya da bebeğin aldığı yanlış pozisyondan kaynaklanabilir. Bunun yanında sık aralıklarla bebeği emzirmemek de sütün kanalda daha fazla kalmasına ve mastite neden olabilir. Diğer nedenler şunlardır:
Bloke süt kanalları. Emzirme yoluyla göğüsteki süt tamamen boşalmazsa bu süt kanallarından birisinin tıkanmasına neden olabilir. Bu tıkanan kanalda sütün geriye itilmesine ve enfeksiyonuna yol açar.
Göğse giren bakteriler. Cildiniz üzerinde bulunan yara veya çatlaklardan veya süt kanalı girişinden bebeğinizin ağzıyla bakteri girebilir. Emzirme yoluyla sütün tamamı çıkmadıysa göğüsteki süt bakteriler için uygun üreme alanı sağlar. Sütünüzün içindeki anti bakteriyel faktörler ise bebeğinizi enfeksiyona karşı korur.
Antibiyotik tedavisi boyunca anne çocuğunu emzirmeye devam edebilir . Önemli olan antibiyotiğin anne sütüne geçmemesi ve buna göre antibiyotik tercihinin yapılmasıdır.
Emzirme dönemi dışında nadir de olsa akut veya kronik meme iltihabına rastlanabilir. Sık tekrarlayan kronik mastitlerin oto ümmin bir hastalık düşünülmektedir. Kronik mastitte vücut annenin süt ve süt kanallarını yabancı bir cisim olarak algılar ve buna karşı savunma mekanizmasını harekete geçirir. Doğumdan sonra 1-2 seneye kadar sürebilirler. Tedaviye yanıt vermeyen kistlerde ise meme kanseri riskine karşı olarak ve tanı koymak için biyopsi yapılır.
